وڵامی چەند پرسیارێکی چاودێری سیاسی کاک ئیبراهیم جەهانگیری، لە خەمخۆری لە پێناو یەکڕیزی پارتەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان.

پرسیار و وڵام
بەرەی کوردستانی یان ناوەندی هاوکاری بۆ بەرفرە نابێتەوە
بەڕێز کاک عارف باوەجانی

پرسیار: کاک عارف رێگەم بدە کە لە پێشدا لەوە را دەست پێ بکەم کە جەنابتان پێناسەیەکی خۆتان و پارتی سەربەستی بۆ دۆستان بکەن چون ڕەنگە بۆ زۆر کەس ئەو پارتە ئەو جۆرەی کە دەبێ نەناسرابێ.

وەڵامی عارف باوەجانی: پارتی سەربەستیی کوردستان. (پ. س. ک) بە ڕێنووسی لاتینی ( Parti Serbesti Kurdistan ) ( P .S. K ) ، له‌‌‌ ١٧-٢-٢٠ ٠ ٦ زاینی، وه‌‌‌ک پارتێکی نه‌‌‌ته‌‌‌وه‌‌‌یی و سه‌‌‌ربه‌‌‌خۆییخوازی کوردستانی، به‌‌‌ بیرۆکه‌‌‌ی عارف باوه‌‌‌جانی دامه‌‌‌زراوه‌‌‌. تا ئیستا ٧ کۆنفرانس و دوو کۆنگره‌‌‌ی به‌‌‌ستووه‌‌‌: پارتیکی نەتەوەیی و ڕامیاری و لیبراڵدیمۆکراته‌‌‌. تێده‌‌‌کۆشی بۆ دابینکردنی سه‌‌‌ربه‌‌‌خۆیی و دیمۆکراسی و ئاشتی و ئازادی و یه‌‌‌کسانی له‌‌‌ کۆمه‌‌‌ڵگای کوردستاندا. لە ماوەی نزیک بە ١٧ساڵ تەمەنی دامەزراندنیدا، لە دەیان کۆبوونەوەی کۆنگرەی نێودەوڵەتی بەشداری چالاکانەی هەبووە. خاوەنی سەدان ئەندامی نهێنی ناوخۆیی، وئەندامی ئاشکرا لە باشووری وڵات، وڵاتانی ئورووپایی و ئەمریکایە. "پارتی سه‌‌‌ربه‌‌‌ستیی کوردستان" نیشتمانی کورد به‌‌‌ هه‌‌‌موو پارچه‌‌‌کانیه‌‌‌وه‌‌‌ به‌‌‌ یه‌‌‌ک وڵات و نه‌‌‌ته‌‌‌وه‌‌‌ی کوردیش به‌‌‌ یه‌‌‌ک نه‌‌‌ته‌‌‌وه‌‌‌ ده‌‌‌ناسێ، ئه‌‌‌و سنوورانه‌‌‌ش که‌‌‌ خراونه‌‌‌ته‌‌‌ نێوان به‌‌‌شه‌‌‌کانی کوردستان و به‌‌‌ ڕواڵه‌‌‌ت له‌‌‌تیان کردووه‌‌‌، به‌‌‌ ده‌‌‌ستکردی داگیرکه‌‌‌ر وسنووری زۆره‌‌‌ملییان داده‌‌‌نێ و به‌‌‌ ڕه‌‌‌سمییه‌‌‌تیان ناناسێت. پاڕتی سه‌‌‌ربه‌‌‌ستیی کوردستان به‌‌‌پێێ چه‌‌‌ندین هه‌‌‌ڵسه‌‌‌نگاندنی ڕامیاری(سیاسی) وستراتیژیکی ڕۆژ له‌‌‌ ناوچه‌‌‌که‌‌‌دا، خه‌‌‌بات وتێکۆشانی ئێستای ته‌‌‌رخان ده‌‌‌کات بۆ به‌‌‌شی داگیرکراوی ڕۆژهه‌‌‌ڵاتی کوردستان، واته‌‌‌ کوردستانی بنده‌‌‌ستی ڕێژیمی ئێران.
کورتە پێناسەیەکی عارف باوەجانی: عارف باوه‌‌‌جانی له‌‌‌ به‌‌‌هاری١٩٧٣له‌‌‌ ناوچەی سه‌‌‌لاسی باوه‌‌‌جانی سه‌‌‌ر به‌‌‌پاڕێزگای کرماشان له‌‌‌ دایکبووه‌‌‌، له‌‌‌ساڵی١٩٨٠ وێرای بنه‌‌‌ماڵه‌‌‌که‌‌‌ی له‌‌‌ سه‌‌‌ره‌‌‌تایی شه‌‌‌ری نێوان ئێران و ئێراق ئاواره‌‌‌ی باشوری کوردستان ده‌‌‌بن، دوای دوو ساڵ ‌ بۆ کامپی ئه‌‌‌ڵتاش له‌‌‌ ڕومادی ده‌‌‌گوازرێنه‌‌‌وه. له‌‌‌ ماوه‌‌‌ی ته‌‌‌مه‌‌‌نی ژیانی له‌‌‌ که‌‌‌مپی ئه‌‌‌ڵتاش چوار ساڵ ده‌‌‌بێته‌‌‌ پێشمه‌‌‌رگه‌‌‌ی کوردستان‌، بۆیه‌‌‌ هه‌‌‌ر له‌‌‌ ته‌‌‌مه‌‌‌نی١٤ساڵیه‌‌‌وه‌‌‌ خولیای سیاسه‌‌‌ت ده‌‌‌بێت و به‌‌‌کرده‌‌‌وه‌‌‌ تێکه‌‌‌ڵ به‌‌‌ خه‌‌‌باتی ڕه‌‌‌وای گه‌‌‌له‌‌‌که‌‌‌مان ده‌‌‌بێت. له‌‌‌ ساڵی ١٩٩٧ له‌‌‌ ڕێگه‌‌‌ی کۆمیساریای به‌‌‌رزی په‌‌‌نابه‌‌‌رانه‌‌‌وه، وەک پەنابەری سیاسی‌ ده‌‌‌گوازرێتەوە وڵاتی نەۆرویژ له‌‌‌ ساڵی ٢٠ ٠ ٠  وه‌‌‌ له‌‌‌گه‌‌‌ڵ پارتی سوسیال چه‌‌‌پی نۆرویژی ده‌‌‌ست به‌‌‌ کار ده‌‌‌بێت. له‌‌‌ سالی ٢٠ ٠ ٣ بۆ ٢٠ ٠ ٧ وه‌‌‌ک ئه‌‌‌ندامی ئه‌‌‌نجومه‌‌‌نی شاره‌‌‌وانی ئۆسڵۆی پایته‌‌‌ختی نۆرویژ، له‌‌‌ لیستی ئه‌‌‌و حیزبه‌‌‌ بۆ ماوه‌‌‌ی چوار ساڵ هه‌‌‌ڵده‌‌‌بژێردریت.
لە نێوان ساڵی ١٩٩٨ تا ٢٠ ١٩ لە چەندین بواردا وەک ڕاوێژکاری پەنابەری، وەرگێری ٤ زمان، لە ناوەند و ڕێکخراوەکانی نەرویجی کاری کردووە.
له‌‌‌ ساڵی ٢٠ ٠ ٦ ، پارتی سه‌‌‌ربه‌‌‌ستیی کوردستان داده‌‌‌مه‌‌‌زرێنێت، پاشان تا به‌‌‌ستنی کۆنگره‌‌‌ی یه‌‌‌که‌‌‌می ئه‌‌‌و پارته‌‌‌ له‌‌‌ کۆنفرانسه‌‌‌کاندا وه‌‌‌ک وتەبێژی کاتی هه‌‌‌ڵده‌‌‌بژێردرێت. له‌‌‌ کۆنگره‌‌‌ی یه‌‌‌که‌‌‌می پارتی سه‌‌‌ربه‌‌‌ستیی کوردستاندا، له‌‌‌ ١٣-١١- ٢٠ ٠ ٩ و لە کۆنگرەی دووەم لە١٤ / ٢/ ٢٠ ١٣ لە هەولێر، وەک سەرۆکی گشتی تا ئێستا لە پۆستەکەیدا درێژەی هەیە‌.لە کۆنگرەی یەکێتی نەتەوەکانی بندەست ( غەیرە فارسی) لە ئۆسڵۆ لە ساڵی ٢٠ ١٣ تا ٢٠ ١٦ وەک سەرۆکی ئەو رێکخراوەش هەلبژێردراوە. لە سەرەتای سالێ ٢٠ ٢١ وەک سەرۆکی هاوپەیمانی لێبراڵی زاگرۆس، کە لە نێوان چەند نەتەوەی بندەست لە ئێران درووستبووە. هەڵدەبژێرێت، کە بۆ خۆشی یەکێکە لە دامەزرێنەرانی ئەو هاوپەیمانییە.
وێرای کاری سیاسی به‌‌‌ کاری مرۆڤایه‌‌‌تیشه‌‌‌وه‌‌‌ سه‌‌‌رقاڵ بووه‌‌‌. له‌‌‌ ساڵی١٩٩٧تا ئیستا به‌‌‌رده‌‌‌وام پشتیوانی له په‌‌‌نابه‌‌‌رانی کورد ده‌‌‌کات. هاوکات ئەندامە لە چەندین ڕێکخراوی چاودێری جیهانی.
پێگەی دیپلوماسی .
له‌‌‌ ڕێگه‌‌‌ی کاری دیپلوماتییه‌‌‌وه‌‌‌ پێوه‌‌‌ندییه‌‌‌کی به‌‌‌ هێزی له‌‌‌گه‌‌‌ڵ ده‌‌‌یان ڕێکخراوی گرنگی جیهانی، وڵاتان و که‌‌‌سایه‌‌‌تیە دیارەکانی جیهانی دروستکردوه‌‌‌. کە بەرهەمەکەش ئەوەیە ئەو لایەن و کەسانە بوونەتە پشتیوانی بەردەوامی گەلی کورد. وەک ڕێکخراوی لیبراڵەکانی جیهان، کەس و ڕێکخراو لە وڵاتانی ئەمریکا و ئیسرائیل و دەیان وڵاتی عەرەبی. هەروەها زۆربەی لایەنە سیاسییەکانی نەتەوە بندەستەکان لە ئێران. هەر لەو پێوەندیەشدا ڕێکخراوی دۆستایەتی جیهانی کوردی دروستکردوە، کە لە وڵاتی نەرویج بە فەرمی تۆمارکرداوە، و لە چەندین وڵاتی جیهان ئەندامی لە خەڵکی بیانی وڵاتان هەیە. هەروەها له‌‌‌ چه‌‌‌ندین خوڵی جیهانی له‌‌‌ بواره‌‌‌کانی به‌‌‌رێوه‌‌‌به‌‌‌ری، سیاسی ودیپلوماسیدابەشداریکردوە.
لە نۆڤەمبەری ساڵی ٢٠ ٢١خەڵاتی سەرکردەی گەنجان، لە کۆنگرەی ساڵانەی سەرکردەی گەنجانی جیهان لە کازماندۆی پایتەختی نیپاڵ لە لایەن جێگری سەرۆکی ئەو ڵاتەوە پێبەخشراوە.
لە ٢٠ ی ئاوگۆستی ٢٠ ٢٢دکتۆرای فەخری بواری ( پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان ودیپلۆماسی) وەک ڕێزلێنانێک بۆ تێکۆشانی، لە لایەن زانکۆی دێلفۆردی ( ئەهلی) تایبەتی ئەمریکی. LLC پێبەخشراوە. بیجگە لەوەش لە لایەن چەندین ڕیکخراوی گرنگی جیهانی و کوردستانی خەڵات وبڕوانامەی پێبخشراوە.
هه‌‌‌ر له‌‌‌ ساڵی ١٩٨٩ ه‌‌‌وه‌‌‌ تا ئیستاش به‌‌‌رده‌‌‌وام نووسینی له‌‌‌ ڕۆژنامه‌‌‌ و سایته‌‌‌کان بڵاو بووه‌‌‌ته‌‌‌وه‌‌‌، ناوبراو له‌‌‌ ساڵی ٢٠ ٠ ٠  تا ٢٠ ٠ ١ له‌‌‌ هه‌‌‌نده‌‌‌ران گۆڤارێکی به‌‌‌ ناوی گۆڤاری هه‌‌‌ڵوه‌‌‌دا بڵاوکردوەتەوە‌. خاوەنی دەیان پەرتووکە. لە زۆربەی هەر زۆری میدیا گەورەکانی جیهانی، بینراو بیسراو تێکست چاوپێکەوتن و پانێلیان لەگەڵ پێکهێناوە، هەروەهاو وەک هەوالێ پێوەندیدار بە کوردستان و ئێرانەوە لێداونییان بەردەوام لێوەرگرتووە. بەردەوامیشن لەو بوارەدا. وەک یەکێک لە سەرکردەو سیاسییەکانی خۆرهەڵاتی کوردستان، لە لە میدیاکانی کوردستانی و جیهانی بە سەر دەکرێتەوە. کە زیاتر بە زمانەکانی،عەرەبی، ئینگلیزی، نەرویجی، و عیبری، کوردی و فارسی ، بە چەندین زمانی دیکەش.
عارف باوەجانی خاوەنی ٧ پەرتووکە بەم ناونیشانانەی خوارەوە، کە پەرتووکی بیرەوەرییەکانی تا ئێستا ٣ جار لە چاپدراوەتەوە. بەرهەمەکانی نووسەر. کتێبی بڵاوکراوە و تەواوکراو.
١- بیرەوەرییەکانم لە پێناو سەروەری نیشتیماندا.
٢ - هەنگاوێک لە پێناسەر سەربەخۆیی کوردستاندا.
٣ - پرۆژەیدەوڵەتی ڕۆژهەڵاتی کوردستان
٤ - شرق الکوردستان، بە زمانی عەرەبی
ئەمانەش بەشێکیان ئامادەی چاپن و بەشێکیان کاریان لە سەر دەکرێت.
٥ - سەلاسی باوەجانی لە هەگبەی مێژووی کۆمەڵایەتی و سیاسی. بەرگی ١ و ٢ ئامادەی چاپ.
٦ - ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لە کۆی ٨ بەرگدا، کە هەر بەرگە و تایبەتە بەپاڕێزگایەک، یەک بەرگیش تایبەت بە کوردەکانی دوورخراوەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، یەک بەرگیش بەڵگەو دۆکۆمێنتەکانی خۆرهەڵاتی کوردستان لە ئاست جیهاندا. (کاری لە سەر دەکرێت.)
٧ – خاڵۆ عەلی بنیشتکەر، بەسەرهاتێکی بێوڵاتییە بە شێوەی ڕۆمان. (کاری لە سەر دەکرێت.)
٨ – نیگارو سومەیا، ڕۆمان، کە بە سەرهاتێکی سیاسی و سرووشتییە لە خۆرهەڵاتی کوردستان. (کاری لە سەر دەکرێت.)
هەروەها ئەم نامیلکانەشی بڵاو بووەتەوە
نامیلەک، واتە کتێبی بچووک، کە لاپەڕە لە ١٠ ٠  بۆ خوارەوەن.
٩ / ئیلام بە مێژوو ئابووریەکەی ڕۆژهەڵاتی دەبووژێنێتەوە.
١٠  / مەلا موحەممەدی ڕەبیعی. کەسایەتی ئایینی و نەتەوەیی.
١١ / جوانڕۆی هەمیشەر سەربەرز لە میژوودا.
١٢ / کوردەکانی لای خۆراسان، لە دواڕۆژی دەوڵەتی خۆرهەڵاتی کوردستاندا.

پرسیار: ئایا ئێوە هێچ پێوەندیکتان دەگەڵ حیزبەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان هەیە? ئەگەرهەیە ئەو پێوەندیە لە چ ئاستێک دایە.

وەڵامی عارف باوەجانی: ئێمە وەک پارتی سەربەستی، هەر لە سەرەتای درووستبوونمانەوە تا ئێستاشی لەگەڵ بێت، هەمیشە لە هەوڵی پێوەندییەکی باشدابووین لەگەڵ گشت لایەنە کوردستانییەکان. بە تایبەتی تریش لایەنەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان. دیارە لە سەرەتاکانی دامەراندنمانەوە زۆر هەوڵدەدرا پشتگوێ بخرێین، بەڵام ئێمە هەر بە پشوو درێژییەوە لەگەڵ ئەو دۆخە کارمان دەکرد. دەکرێت بڵێم بە خۆشییەوە پێوەندیمان لەگەڵ زۆربەی لایەنەکانی کوردستانی مەزن بە گشتی، و ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە تایبەت باشە. دیدارو کۆبوونەوە لە نێوانمان هەیە، لە هێندێک وڵاتیش پێکەوە ئەندامی لە کۆمیتەی هاوکاری پارتە کوردستانیەکان. لەگەڵ هێندیک لایەن لە ئاستێکی باشدایە. بەڵام لایەنی دیکەش هەیە بۆ خۆیان کەم نزیک دەبنەوە. بە گشتی ئێمە بۆ خۆمان وا نابینین کە نەتەوانین لە هیچ لایەنێک نزیک نەبینەوە، ئەگەر ئەو لایەنە لە پێناو کوردستاندا خزمەت بکات. بەڵام لێکنزیکبوونەوە و پێوەندی لە بەرژەوەندییەکانی کوردستاندا، پێویستە دوو لایەنە پێشوازی لێبکرێت. نەک لایەنێک بێت نازی تەمەنی خەباتی زیاتر بە لایەنی بەرامبەر بفرۆشێت.

پرسیار: ئایا ناوەندی هاوکاری یان هیچ حزبێکی دیکەی کوردستانی داوای لە ئیوە کردووە بۆ پێکهێنانی بەرەی کوردستانی یان چوونە ناو ناوەندی هاوکاری حیزبەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان?

وەڵامی عارف باوەجانی: ئێمە لە سەرەتای دامەزراندنمانەوە هەم بەردەوام هەوڵمان بۆ دامەزراندنی بەرەی کوردستانی داوە، و هەم پشتیوانیمان لەو پڕۆژەیە بەکردووە کردووە. بەڵام بە داخەوە زۆرجار ئەو کەس و لایەنانەی کە بانگەشەی بەرەی کوردستانی دەکەن، زیاتر مەبەستیان بووە کە تەبلیغاتی حیزبی پێوە بکەن، تا ئەوەی بە کرداری هەنگاوی بۆ بنێن، کاتێکیش لایەنی بەرامبەر ئامادەدەبێت وڵامی بانگەوازەکەیان بداتەوە، دەبینیت گەلێک ئاستەنگی و مەرجی بێمانا بۆ بەرامبەرەکەیان درووستدەکەن. لە پێوەندی بە ناوەندی هاوکاری پارتەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە،: ئێمە لە سەرتای دامەزراندنیانەوە نامەیەکی فەرمی پیڕۆزبایی بە چەند پێشنیارە خاڵێکەوە ناردە خزمەتیان. کەسێکی بەرپرسی ناوەندەکە بە تەلەفون منی ئاگادارکرد، کە نامەکەمان گەیشتووە و زۆرباش پێشوازی لێکراوە و لە نزیکترین کاتدا وڵامتان دەدرێتەوە، دیسانەوە لە مانگی سەپتەمبەری٢٠ ٢٢ ی ئەمساڵدا نامەمان ناردە خزمەتیان، بەڵام بە داخەوە تا ئێستاشی لەگەڵ بێت، وڵامێکمان وەرنەگرتەوە. لە کاتێکدا ئەگەر نامە بنێردرێت بۆ گرنگترین ڕێکخرای جیهانی، وڵامت بە ئەرێنی یا نەرێنی دەدرێتەوە. دامەزراندنی ئەو ناوەندە هەم بۆ خەڵکی کوردستان و هەم بۆ گشت لایەکمان جێگەی دڵخۆشی بووەو هەیە. لایەنی ئەرێنی بۆ ڕۆژهەڵاتی کوردستان زیاتر هەیە، وبەڵام دەکرێت فراوانتر بکرێتەوە. ئەو ناوەندە سەرەتا لە لایەن ٢بەشی دیمۆکرات و ٢بەشی کۆمەڵە دامەزراوە، کە بەخۆشییەوە٢ لایەنی دیمۆکرات ئێستا بوون بە یەکلایەن. چاوەڕوانی ئەوەش دەکرێت بە زووترین کات ٢ لایەنی کۆمەڵەش ئەو یەکگرتنەوە گرنگە بەجێبگەیەنن.
کەوابێت دەمێنێتەوە ناوەندێک بۆ ئەو لایەنە. ئەگەر هەر ئەو ٢ لایەنەی تێدا بمێنێتەوە ناکرێت وەک بەرەیەکی گشتی ببینرێت، دەکرێت وەک جۆرە هاوپەیمانییەکی ٢ لایەنە سەیری بکرێت. بەڵام ئەگەر ئەو ٣ لایەنەی ئێستا بیانەوێت بەرەکە فراوان بکەن، دەتوانن ئاستنەگییەکانی بە ئەندامبوونی ئەو ناوەندە کەمکەنەوە، لایەنەکانی دیکەی چالاکی نێو گۆڕەپانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بانگهێشتی ناو ناوەندەکە بکەن.

پرسیار: هۆکاری پێک نەهاتنی بەرە یان بەرفراوان نەکردنی ناوەندی هاوکاری لە چیدا دەبینن.

وەڵامی عارف باوەجانی: ناکرێت لە ئێستادا شتێک بە ناوی ناوەندی هاوکاری هەیە، کە ٣ لایەنی دێرینی ڕۆژهەڵاتی کوردستانی تێدایە، لایەنی دیکە بیر لە درووستکردنی بەرەیەکی دیکەی کوردستانی بکەنەوە، بەو شێوە بەرەیەکی سەرکەوتوو نابێت، کە کوردەکانی ڕۆژهەڵات بە سەر چەند بەرەیەکدا دابەش ببن ئەوە لە بەرژەوەندی گەلدا نییە. لە بواری سیاسیدا دەکرێت هاوپەیمانی و پێکەوە کارکردنی لایەنی فیدراڵیخواز و سەربەخۆییخواز و ئوتوونۆمیخواز هەبێت، بەڵام بەرەی کوردستانی پێویستە هەموو لایەنێکی جیاوازی ئایدیاو پێکهاتەی تێدابێت. واتە بۆ درووستکردنی بەرەیەکی کوردستانی نابێت هیچ ئایدولۆژییاکەی حیزبی تێدا فەرز بکرێت.
لە سەر ئەوەی کە ئایا بۆ ناوەندی هاوکاری فراوان ناکرێت. وڵامی ئەو پرسیارە لای ئەو ئەو سێ لایەنەیە کە ئێستا ناوەندەکە بەرێوە دەبەن. بۆ نموونە ئەگەر مەبستیان ئەوەیە کە پارتێکی سیاسی هێزی پێشمەرگەی درووستنەکردبوو، بەڵام لە بواری دیکەوە لە نێو گۆڕەپانەکەچالاک و بەرچاوە. بەڵام ئەو ٣ لایەنە ئەو حیزبە بە جێگەی پەسەندی خۆیان نەزانن، ئەوە پێوستە بە ئاشکرا و بە پێێ یاسای ناوەندەکەیان باسی بکەن و وڵامیان بدەنەوە. ئەوەی کە من لەم ٤٦ڕۆژە بەرچاوم کەوتووە، ئەگەر بە وردی لەو٤٣ساڵە بروانین، لە دڕێژایی مێژووی خەبات و بەرخۆدانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان لەو ماوەدا، بە قەت ئەم ٤٦ڕۆژەی نێوان پارت ولایەنەکانی کوردستانی لە ڕۆژهەڵاتی نیشتیمان، و شەقامی کوردی لە خۆرهەڵات ودەرەوە، یەک پەیام و یەکگرتوو نەبوون.
بە تێکڕا پشتیوانی لە پەیامەکان بۆ مانگرتنی سەرتاسەری کراوە.
بە تێکڕا پشتیوانی لە خۆپێشاندان و شۆڕشە جەماوەرییەکان کراوە.
بە تێکڕا ڕەوەندی کوردیش بە گشتی لە خۆپێشاندانەکانی وڵاتانی دەرەوە، وەک وڵاتانی ئورووپا، ئەمریکا و ئۆسترالیا و چەند ناوچەیەکی دیکەی ئاسیاوە، کراوە.
بە تێکڕا، یا دەکرێت بڵێین زۆربەی لایەنە نیشتیمانیەکان: پێداگریان لە مانەوەی ناسنامەی نەتەوەیی کوردستانیان لەو شۆرشەنۆێیەدا کردووە.
سەرەڕای ئەو هەموو پێکەوە کارکردنە کە جێگەی دڵخۆشیی شەقامی کوردییە لە خۆرهەڵاتی داگیرکراومان، جاروبار لە زاری هێندێک لە بەرپرسان و کادیرانی لایەنە سیاسیەکان دەبیستینەوە، کە ئەو حیزب ولایەنانەی ئۆردوگا وبنکەوبارەگا وهێزی پێشمەرگەیان نەبێت، ناکرێت وەک پارتێکی سیاسی کاریان لەگەڵ بکرێت.
من دەپرسم کە ئایا تەنیا هێزی پێشمەرگە و ئۆردگا پێناسەیە بۆ خەباتی ڕزگارییخوازی.
من بۆ خۆم شانازی ئەوەم هەبوو کە چەند ساڵ پێشمەرگە بووم، و بۆیە پێشمەرگایەتی لای من ئەرکێکی پیڕۆزەو وشەیەکی زۆر خۆشەویستە. پێشمەرگەی هەر لایەنێکی نیشتیمانی بە پێشمەرگەی بەرگری کوردستانەکەم دەزانم. لە کاتی دیمانەی میدیاییەکانم، هەر کەسێکی فارس وعەرەب و تورک ناوی پێشمەرگەکانی ڕۆژهەڵات یا هەربەشێکی دیکەی کوردستان، بە چەریک یا تێکدەر هێنابێت یەکسەر دەمکووتم کردووە و پێموتووە کە پێشمەرگە بە وشەو بە هێزەوە تەواو موقەدەسەن لە کوردستان، و ئەوانە پارێزەری خاک و کەرامەتی گەلی کوردن، مافتان نییە بەو شێوە ناویان بهێنی. سایتی بۆڵتن نیوزی تایبەت بە سوپای پاسدارانیش لەو بوارەوە پەلاماری منیداوە و ئاماژەی پێکردووە کە عارف باوەجانی پێشمەرگە بە موقەدەس دەزانێت. لە وڵامی ئەو بیرکردنەوەی کە : گوایا ئەو حیزب ولایەنانەی ئۆردوگا و بنکەو بارەگا و هێزی پێشمەرگەیان نەبێت، ناکرێت وەک پارتێکی سیاسی کاری لەگەڵ بکرێت. دەڵێم ئەوە بیرکردنەوەیەکی تەواو هەڵەیە. چوون سەردەمان و قۆناغەکانی دامەزراندنی پارت و لایەنە سیاسییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، مێژووی جیاوازیان بووە. سەردەمانێک ئیمکانات و جێگە و ئۆردوگاو بۆ لایەنە دێرینەکان بە باشی بە دەستهاتووە. ناکرێت ئێمەش ئەو ڕاستییانە نەبینین کە ئەو پارتە دێرینانە خەبات و ماندووبوونێکی زۆرتریان لە لایەنە تازە دامەزراوەکان دیتووە، خۆێنی زۆریان لەبەر ڕژاوە، هەر لە ٤٠  ڕۆژ پێشەوە دیسانەوە کەوتنەوە بەر پەلاماری دڕندانەی مووشەک و درۆن و چەکی مەترسیداری ئێرانی داگیرکەرەوە. لە ئاکامدا دیسانەوە بە دەیان تێکۆشەرو ژن و مناڵیان شەهید بوو، بە دەیانکەسیان بریندار بوون. لانەی چەند ساڵەی بنەماڵەو بنکەکانیان بە سەردا ڕووخا. دیسانەوە کەوتنەوە ژیانی پڕ لە مەینەتی و ئاوارەبوونەوە. کەوابێت ئەم جۆرە کارساتانە زیانێکە لە ڕوانگەی نەتەوەیی تەنیا بەر لایەناکان نەکەوتووە، بگرە پەلامارە بۆ سەر هەموو گەلەکەمان.
بەڵام ئایا دەبێت هەموو لایەکمان پێشمەرگەمان هەبێت و ئەگەر نەبێت حیزب نین? من هیوادارم کە ئەو جۆرە بیرکردنەوە نەبێتە هۆکاری ئەوەی، کە هەر لایەنێکی تازەدامەزراو لە ئێستاو داهاتووشدا ناچار بکرێت بە درووسکردنی هێزی پێشمەرگە و هەڵگری چەکەوە. جا ئەو کاتە زیاد لە ١٥ لایەن وبوونی١٥هێزی پێشمەرگە، ئەگەری مەترسیەکی گەورەیە بۆ زیادبوونی هەڵگیرساندنی شەری ناوخۆیی. بە فرە هێزی پێشمەرگەی چەک بە دەست، هەم لە ئاست نێودەوڵەتی و هەم لە ئاست نێوخۆییش بێزارکەر دەبین. با بە هەموومانەوە کار لە سەر ئەوە بکەین، کە یەکهێزی پێشمەرگەی بەرگریمان بۆ کوردستان هەبێت، کە پێشمەرگەی هەموو لایەنێکی تێدا ڕێکبخرێت.
ئەگەر لایەنی تازە دامەزراو لەبەر بواری ئابووری و لۆجیستیکی نەیتوانی بنکەو ئۆردوگا درووستبکات. بە واتای ئەوە نییە کاری گرنگیان پێناکرێت. من لێرەدا ئاماژە بە پارتەکەی خۆم واتە پارتی سەربەستیی کوردستان، کە لە ١٧ساڵەی تەمەنی نزیک دەبێتەوە، کە بۆ خۆم لە بناغەی دامەزرێنەریەوە و تا ئیستاش وەک بەرپرس و ئەندامی بووم وهەم و شایەتی تێکۆشان و کارەکانیانم. لە هەر ڕووداو پێشهاتێکدا بۆ کوردستان ئەو پارتەش بە ڕۆڵ و ئەرکی خۆی لە ئاست ڕێکخستنەکانی ناوخۆیدا، و لە ئاست بە جیهانیکردنیدا دڕێغی نەکردووە و نایشیکات. با واز لە باسکردنی چالاکی نزیک بە١٧ساڵ پێش بهێنم، بەڵام ئاماژە تەنیا بە تێکۆشانی ئەو پارتە لە نێوان مانگەکانی سەپتەمبەر وئۆکتۆبەری٢٠ ٢٢ بکەم.
بەردەوام لە سەرخەت بووە لەگەڵ ڕێکخستنەکانی ناوخۆ، هاوبیرانمان شانبەشانی خوشک وبراکانیان لە خەباتی مەدەنی وجەماوەری لە شارەکانی کوردستان و ئێران بەشدار بوون وهەن.
بەشداری بەردەوامیان لە گشت خۆپێشاندانەکانی دەرەوەی وڵات و باشووری کوردستان، بەڵام تەنیا بە ئاڵای کوردستانەوە نەک سیمبوولی حیزبی.
بە جیهانیکردنی ڕووداوەکانی خۆرهەڵاتی کوردستان لە ڕێگەی پێوەندییە دێپڵۆماسییەکانیەوە، و چەندین کۆبوونەوەی داخراو چەندین پێوەندی لەگەڵ لایەنە گرنگەکانی نێو دەوڵەتی، پارتەکەمان بۆ زۆر کۆنگرەو کۆنفرانسی جیهانی بەردەوام بانگهێشت دەکرێت، کە نموونەی لیبراڵەکانی جیهانە، زیاد لە٣٠ ٠ پارت و لایەنی نێودەوڵەتی لەو کۆنگرەو کۆنفرانسانە بەشدار دەبن. لە ڕێگەی ئێمەوە لە دۆزی ڕەوای گەلی کوردستان، زیاتر ئاگادار دەکرێنەوە لە دەستپێکی ڕاپەڕێنەکانی٤٦ڕۆژ پێش تا کاتی ئەم وڵامانە٦٣ چاوپێکەوتنی میدیایی بە چەند زمانی جیهانی. واتە لێدوانی سەرۆکی پارتی سەربەستیی کوردستان، لە ئاست میدیا گرنگەکانی نێودەوڵەتی، وەک تەلەفزوێن و ڕادیۆ و ڕۆژنامەو وەیبسایت و گشت کاناڵەکانی دیکەی دیگیتاڵی، لە سەر پرسی کوردو ئێران. کە زۆربەیان بێجگە لە شاشەکانەوە، لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکانی ئەوانەوە بە دەیانهەزار بینەر و بیسەریان هەبووە. بێجگە لەوەش بە بڵاوکردنەوەی زانیاری وتار و پەیامی تۆمارکراوی بەردەوام بۆ خەڵکی ڕاپەڕیوی ڕۆژهەڵات، و بەڕێوەبردنی سیمنار و باس و شیکاری لەو بوارەدا بە بێوچان لە تێکۆشاندا بووین وهەین.
پێداگری بەردەوامان لە پاراستنی ناسنامەی نەتەوەیی کوردستانی. بەرگری لەوەی کە پرسی کورد بکرێت بە پرسێکی ناوخۆیی ئێرانی یەکێک لە ئەرکە گرنگەکانمان بووە. کە ئەوەش زۆرجار هۆکار بووە ئاستەنگیمان بۆ درووستبکەن، لەگشت میدیا فارسی زمانەکانیش بایکووتکراوین.
ئەوەی کە باسکرا بۆ تاریفکردن و پێداهەڵدانی پارتی سەربەستیی کوردستان نییە، بگرە ئەوە ئەرکە و دەبوو لەوە زیاتریشمان بکردایە. بەڵام ئیمکاناتی لۆجیستیکی و ماڵی هەر ئەوەندەی هەل بۆ ڕەخساندووین. مەبەست لەو باسە ئەوەیە کە ئەگەر لایەنگەلێک نەیانتوانی هاوشێوەی لایەنە دێرینەکان خاوەنی ئەو ئیمکاناتانە بن، بەڵام بە شێوەی دیکە توانیویانە خزمەت بکەن، و کاریان بە کەم نەبینرێت و پشتگوێ نەخرێن.
کەوابێت چۆن دەکرێت ئەگەر پارتێکی هاوشێوەی پارتی سەربەستیی کوردستان، لە بەر نەبوونی هێزی پێشمەرگە بە نادیدە بگیرێت لە کۆبوونەوەکانی پێوەندیدار بە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لە پڕۆژەی درووستکردنی بەرەو ناوەندی جۆراوجۆر بۆ پارتە سیاسییەکانی کوردستان.
دوا وتەم: لە کۆتاییدا چەند بارەی دەکەمەوە و دەڵێم، ئێستا لە هەموو کات زیاتر پێویستمان بە بەرەیەکی گشتیە بۆ ڕۆژهەڵاتی کوردستان. هیواخوازم کە ناوەندی هاوکاری بەم ئەرکەوە هەستێت وپەلەی لێبکات. چوون بوونی ئەم ناوەندە هاوکاری٥٠ ٠ª کارەکەی ئاسانتر کردووە، هەر ئەوانیش دەتوانن ڕێگە خۆشکەربن بۆ تەواو کردنی ئەو پاشماوەکەی.. بە هیوای کوردستانێکی سەربەخۆ و ئاوەدان لە ئاییندەیەکی زۆر نزیکدا..

ئیبراهیم جەهانگیری

چاوەڕێی ولامەکانی کاک حەسەنی شەرفی بن ئەندامی ڕێبەری حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران.